Maria Żalikowska to inżynier biomedyczny i edukator. Na Instagramie znajdziemy ją pod nazwą @kupa_zdrowia, bo to właśnie na temat wypróżniania, jelit czy zaparć dzieli się rzetelną wiedzą w przystępny, a często też humorystyczny sposób. Jelita mają ogromny wpływ na naszą odporność, energię i komfort.
Kim jest Maria Żalikowska i czym zajmuje się jej inicjatywa?
Maria Żalikowska to edukatorka zdrowia jelit, promotorka czułego stylu życia i założycielka projektu Kupa Zdrowia, który łączy wiedzę o fizjologii z troską o emocje, psychikę i... dobrą kupę. Jej działalność wyrasta z osobistego doświadczenia problemów z wypróżnianiem – przez lata niezdiagnozowanych i bagatelizowanych z powodu wstydu towarzyszącego rozmowom na ten temat. Dziś Maria pomaga innym – prowadząc warsztaty, tworząc treści edukacyjne i oferując autorskie programy wspierające jelita.
Edukacja o wypróżnianiu i zdrowiu jelit bez wstydu
Temat wypróżniania, mimo że dotyczy każdego z nas, nadal otacza aura skrępowania. Maria przełamuje ten schemat. Uczy, że kupę warto obserwować, rozumieć i traktować jako ważny sygnał zdrowotny. Normalizuje rozmowy o zaparciach, wzdęciach i jelitowym chaosie, pokazując, że to nie wstydliwy defekt, ale coś, z czym można (i trzeba) pracować.
Profil @kupa_zdrowia jako przestrzeń edukacyjna i wsparcia
Instagramowy profil @kupa_zdrowia to kopalnia wiedzy o jelitach w lekkiej, przystępnej formie. Maria dzieli się tam codziennymi wskazówkami, edukuje, odpowiada na pytania, a także tworzy bezpieczną przestrzeń, w której ludzie mogą dzielić się swoimi jelitowymi historiami – bez oceniania, wstydu czy zażenowania.
Platforma „ease by Kupa Zdrowia” i jej oferta
Kolejnym krokiem było stworzenie własnej platformy edukacyjnej – ease by Kupa Zdrowia. To miejsce, w którym można znaleźć programy, e-booki i materiały wspierające zdrowie jelit i nawyki związane z wypróżnianiem.
Na stronie znajdziemy rękodzielne podnóżki toaletowe, które są niezbędne do prawidłowego wypróżniania. Dzięki nim możemy przyjąć naturalną, kucającą pozycję, która rozluźnia mięsień łonowo-odbytniczy i pozwala na oddanie stolca bez oporu.
Dostępny jest także e-book “Zaprzyjaźnij się ze swoją kupą” i Masterclass o jelitach, hormonach i kobiecym rytmie “Twoja kupa też ma swój cykl”. Wyjaśnia on, co dzieję się z kupą podczas 4 faz cyklu. Znajdziemy w nim także sposoby na wspieranie jelit.
Program „7 dni do lekkości”: praktyczne wsparcie dla jelit
Sztandarowym produktem Marii jest program „7 dni do lekkości”, czyli tygodniowy plan dla osób zmagających się z zaparciami, wzdęciami czy uczuciem ciężkości w brzuchu. To nie tylko dieta i zalecenia – to codzienna praktyka świadomego kontaktu z ciałem.
Jak działa program i co zawiera?
Program jest skierowany do osób, które zmagają się z problemami taki jak nieregularne wypróżnianie czy chaos jelitowy, czyli zaparcia, biegunka, wzdęcia. To rozwiązanie dla wszystkich sfrustrowanych i rozczarowanych swoimi bolączkami z jelitami.
Program obejmuje codzienne nagrania audio, które zawierają zadania i wskazówki na lepsze wypróżnianie i rozumienie własnego ciała. Porady dotyczą m.in. prawidłowego nawadniania organizmu, które wspiera perystaltykę oraz sposobu na uspokojenie ciała przed posiłkiem.
Każdy dzień to mała praktyka, która ma ogromny wpływ na ciało. Zawarte w programie jelitowe rytuały są proste, skuteczne i łatwo wchodzą w nawyk.
Udział w wyzwaniu kosztuje 99 złotych. Wszystko odbywa się na zamkniętej grupie na Telegramie. Przesłanych przez Marię plików audio można słuchać w dowolnym czasie - mogą towarzyszyć nam przy śniadaniu, podczas spaceru lub tuż przed snem.
To narzędzie dla każdego, kto chce w końcu poczuć się lekko, spokojnie i bez skrępowania.
Problemy z wypróżnianiem: objawy, przyczyny i skutki
Zaparcia, wzdęcia, uczucie zalegającego stolca, ból podczas wypróżniania – to sygnały, że coś nie działa tak, jak powinno. Problem często ma charakter wieloczynnikowy: siedzący tryb życia, stres, niewłaściwa dieta, odwodnienie czy napięcie mięśniowe. Problemy jelitowe to często wstydliwy temat, o którym wolimy nie rozmawiać – nawet z lekarzem. A jednak to właśnie otwartość, edukacja i uważność na sygnały z ciała mogą być pierwszym krokiem do realnej ulgi i lepszego samopoczucia.
Nieregularność wypróżnień i zaparcia – co je powoduje?
Zaparcia to skutek zaburzonej pracy jelit i mikrobioty jelitowej. Do objawów należą trudności z oddawaniem stolca, wymagające większego wysiłku. Towarzyszy im uczucie niepełnego wypróżnienia. Stolec ma twardą konsystencję i jest wydalany rzadziej niż trzy razy w tygodniu.
Często przy zaparciach można odczuwać pieczenie w okolicy odbytu. Występują też wzdęcia, gazy i skurcze brzucha, które powodują większy dyskomfort i ból.
Zaparcia to problem, który dotyczy zarówno dorosłych, jak i dzieci. Szacuje się, że występują u około 8–10% osób w wieku rozwojowym oraz nawet u 15% całej populacji. Mogą one wynikać z problemów z funkcjonowaniem mięśni jelit i dna miednicy lub z przyczyn psychologicznych. Zaparcia to także skutek czynników zewnętrznych lub innych dolegliwości jak: cukrzyca, problemy metaboliczne, zaburzenia neurologiczne i guzy lub stany zapalne w jelitach.
Wzdęcia, napięcie brzucha i zalegająca kupa – jak je rozpoznać?
Częste uczucie pełności, „twardy” brzuch, ból przy dotyku, gazy i uczucie „ciężkości” po jedzeniu – to typowe objawy, że kupa nie wychodzi tak, jak powinna. Jelita dają znać, że potrzebują wsparcia – nie tylko farmakologicznego, ale i codziennego.
Wzdęcia to uczucie nadmiaru gazów w jamie brzusznej. Często towarzyszy im wrażenie powiększonego obwodu brzucha. Charakterystyczne dla wzdęć jest także uczucie przelewania się w brzuchu, częste oddawanie gazów i odbijanie. Mogą wystąpić także napadowe skurcze jelit czy zgaga.
Dobrym sposobem na zmniejszenie ryzyka wystąpienia wzdęć jest unikanie jedzenia w pośpiechu. Rozmawiania podczas jedzenia, zniwelowanie stresu, picie napojów gazowanych.
Chaos jelitowy i jego wpływ na codzienne funkcjonowanie
Rozregulowana praca jelit wpływa nie tylko na trawienie, ale i na nastrój, poziom energii oraz koncentrację. Wzdęcia, zaparcia czy biegunki mogą zakłócać sen, obniżać komfort życia i prowadzić do wycofania społecznego. Brak rytmu jelitowego wprowadza niepokój, odbiera poczucie kontroli i zakłóca codzienne funkcjonowanie – zarówno fizyczne, jak i emocjonalne.
Jelita są mocno powiązane z naszym mózgiem. Chaos jelitowy ma wpływ na nasz prawidłowe funkcjonowanie naszego układu pokarmowego, ale i nerwowego. Bardzo dużo substancji, które są produkowane w jelitach, oddziałuje na układ nerwowy i kształtowanie odporności i zdrowia.
Prawidłowe funkcjonowanie komórek nerwowych zależy od odpowiedniego odżywienia, nawodnienia, obecności niezbędnych jonów oraz substancji potrzebnych do produkcji neuroprzekaźników i hormonów. Długotrwały stres i stan zapalny obecny w organizmie mogą powodować nieprawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, zaburzenia w osi jelito–mózg oraz nasilenie objawów psychicznych.
Ciało i emocje: jak brzuch reaguje na napięcie?
Brzuch jest silnie powiązany z emocjami. Stres, lęk czy napięcie psychiczne odbijają się na pracy układu pokarmowego – spowalniają perystaltykę, powodują skurcze i zaburzają wypróżnienia. Często mówi się o „motylach w brzuchu” lub „ściśniętym żołądku” – to nie metafory, a realne reakcje ciała na emocjonalne przeciążenie.
Brzuch jako centrum emocji i napięć
Brzuch to nie tylko centrum trawienia, ale też wrażliwy punkt emocjonalny. Znajduje się tu tzw. drugi mózg – sieć neuronów w jelitach, która współpracuje z układem nerwowym. Dlatego to właśnie w brzuchu często „czujemy” emocje: lęk, stres, wstyd. Napięcia psychiczne mogą blokować wypróżnianie, a nieprzepracowane emocje – dosłownie „tkwić” w ciele.
Zdaniem amerykańskiego psychiatra i psychoterapeuta Alexander Lowen w brzuchu uwięzione są emocje jak: smutek, rozpacz czy pożądanie. Możemy zaobserwować, że dzieci, kiedy płaczą, widzimy, jak robi to całym sobą i rozpacz wydobywa się z jego brzucha. Dorośli często dławią płacz i zatrzymują go w gardle - przez to ograniczamy go wyłącznie do twarzy. Tak “płytki” płacz nie uwalnia całkowicie naszych emocji i nie daje ulgi.
Napięcie mięśni brzucha i dna miednicy – fizjologia stresu
Pod wpływem stresu ciało automatycznie napina mięśnie – także te głębokie, odpowiedzialne za trzymanie i oddawanie stolca. Długotrwałe napięcie mięśni brzucha i dna miednicy zaburza naturalny rytm wypróżnień. To błędne koło: im większe napięcie, tym trudniej o rozluźnienie i ulgę, co z kolei nasila stres i dolegliwości.
Gdy się stresujemy, ciało napina się automatycznie – to odruch obronny wpisany w naszą biologię. Problem pojawia się wtedy, gdy stres staje się codziennością, a napięcie mięśni – nawykiem. Długotrwałe pobudzenie utrzymuje organizm w trybie „walki lub ucieczki”, co z czasem może prowadzić do poważnych dolegliwości. Zanika równowaga między napięciem a rozluźnieniem – a bez tego nie ma regeneracji.
Brzuch i mięśnie dna miednicy mogą być w ciągłym napięciu, co prowadzi do:
-
bólu w okolicy miednicy, krzyża i bioder,
-
utrudnionego oddawanie moczu,
-
bólu podczas stosunku,
-
nieprawidłowej pracy jelit,
-
trudności z rozluźnieniem mięśni.
Przepona i oddech w kontekście problemów jelitowych
Prawidłowy, głęboki oddech przeponowy masuje narządy wewnętrzne, wspiera trawienie i perystaltykę. Gdy oddychamy płytko, w stresie – przepona nie pracuje w pełni, a brzuch jest napięty. Świadomy oddech to prosty, a zarazem skuteczny sposób na rozluźnienie, pobudzenie jelit i poprawę komfortu trawiennego.
Przepona to nasz główny mięsień oddechu – działa jak wewnętrzna pompa, wspierając nie tylko oddychanie, ale i łagodny, naturalny ruch narządów wewnętrznych w brzuchu. Napięta przepona powoduje zaburzenie ruchu jelit i zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej. Dodatkowo może uciskać jelita, co wywołuje uczucie pełności i wzdęcia. Wpływa także na nieprawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego przez zminimalizowanie przepływu krwi i limfy.
Skuteczne mogą okazać się ćwiczenia oddechowe, które wspierają jelita i ich ruchomość.
Seksualność a zdrowie jelit
Zaburzenia pracy jelit i przewlekłe napięcie w obrębie brzucha wpływają także na sferę seksualną. Ból, wzdęcia czy zaparcia mogą wywoływać wstyd, spadek libido i trudność w osiąganiu przyjemności. Zdrowe jelita i swobodny, rozluźniony brzuch to nie tylko komfort trawienny, ale także lepsze odczuwanie doznań i głębszy kontakt z własnym ciałem.
Jak napięcie brzucha wpływa na przyjemność seksualną?
Napięty brzuch blokuje przepływ energii i czucie w ciele, co utrudnia osiąganie przyjemności. Skurcze mięśni, brak oddechu i zawstydzenie mogą powodować trudności w rozluźnieniu się podczas seksu. Z kolei świadomy kontakt z brzuchem, mięśniami i oddechem może zwiększyć doznania i pogłębić intymność – zarówno z partnerem, jak i ze sobą.
Brzuch to nie tylko centrum trawienia – to także miejsce, w którym gromadzą się emocje, napięcia i stres. Gdy mięśnie brzucha są chronicznie napięte, ciało ma trudność z wejściem w stan rozluźnienia, który jest niezbędny do odczuwania przyjemności. Napinanie brzucha to często nieświadoma reakcja obronna – może wiązać się z poczuciem wstydu, lękiem przed oceną, czy doświadczeniami z przeszłości. Tymczasem przyjemność seksualna pojawia się wtedy, gdy ciało czuje się bezpieczne i swobodne. Jeśli brzuch pozostaje w stanie gotowości do „walki lub ucieczki”, trudno o głębokie doznania, rozkosz i orgazm. Napięcie może również ograniczać przepływ energii seksualnej oraz utrudniać kontakt z własnymi odczuciami. Warto rozpocząć świadomą pracę z oddechem, przeponą i mięśniami dna miednicy, aby przełamać ten wzorzec i otworzyć się na pełniejsze doświadczenie intymności.
Długofalowe skutki ignorowania problemów jelitowych
Z pozoru „zwykłe” zaparcia czy wzdęcia mogą prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych. Przewlekłe zaburzenia trawienia wpływają na metabolizm, układ odpornościowy, a także samopoczucie psychiczne. Długotrwałe ignorowanie sygnałów z jelit może skutkować rozwojem chorób zapalnych, zaburzeń hormonalnych, a nawet nowotworów.
Frustracja i rozczarowanie ciałem – emocjonalne konsekwencje
Problemy z jelitami często prowadzą do frustracji, poczucia zawodu własnym ciałem i obniżonego nastroju. Gdy ciało „nie współpracuje”, trudno o poczucie lekkości, radości czy pewności siebie. Dolegliwości trawienne mogą też wpływać na relacje – wywołując wycofanie, wstyd i unikanie bliskości. Tu potrzebna jest nie tylko diagnostyka, ale i empatia.
Ryzyko poważnych chorób, w tym raka jelita grubego
Przewlekłe zaparcia, niepełne wypróżnienia czy nadmierne napięcie w brzuchu mogą z czasem prowadzić do uszkodzeń ściany jelita, stanów zapalnych i polipów. Nieleczone zaburzenia jelitowe zwiększają ryzyko chorób, w tym raka jelita grubego – jednego z najczęstszych nowotworów. Warto więc nie bagatelizować objawów i zadbać o profilaktykę.
